25 paździrnika o godzinie 17:00 w Zakładzie Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych odbędzie się VIII posiedzenie Rady Społecznej ds. modernizacji i rozbudowy ZUSOK.
Tematem spotkania będzie m.in. postęp w realizacji projektu.
3 oferty wpłynęły w przetargu na rozbudowę i modernizację Zakładu Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych (ZUSOK). Instalacja będzie zrealizowana w oparciu
o najnowocześniejsze dostępne na świecie technologie, przekształcając odpady w energię elektryczną i cieplną dla mieszkańców stolicy.
W postepowaniu przetargowym oferty złożyły następujące podmioty:
Kwota jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia wynosi 999 559 430,60 zł brutto. W rozpoczynającej się procedurze oceny ofert pod uwagę będzie brany również okres gwarancji na urządzenia i montaż technologiczny, moc elektryczną oraz dyspozycyjność roczną instalacji. Instalacja ma powstać w oparciu o tzw. standard BAT (Best Available Technology) z wykorzystaniem najlepszych dostępnych technologii. Tym samym każda z ofert musi spełnić m.in. wymóg rygorystycznych parametrów emisji, niższych od wymaganych prawem norm.
Rozbudowany i zmodernizowany Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych ma rozpocząć funkcjonowanie w terminie 36 miesięcy od wejścia na plac budowy. Rocznie obiekt będzie mógł przekształcać w prąd i ciepło ponad 305 tys. ton zmieszanych odpadów komunalnych i wytwarzać energię odpowiadającą zapotrzebowaniu kilkunastu tysięcy gospodarstw domowych.
Instalacja do termicznego przekształcania odpadów będzie dopełnieniem miejskiego systemu zagospodarowania odpadów opartego na segregacji u źródła. Inwestycja zaprojektowana została przede wszystkim w odpowiedzi na konieczność zagospodarowania odpadów zmieszanych, mających znikomy walor z punktu widzenia odzysku surowcowego.
Odpady dostarczane do instalacji będą wyładowywane do szczelnego bunkra w hali rozładunku. Panujące tam podciśnienie uniemożliwi wydostawanie się zapachów na zewnątrz obiektu, a najnowsze technologie wykorzystane w procesie oczyszczania spalin pozwolą na uzyskanie znacznie lepszych parametrów od obecnie wymaganych prawem, rygorystycznych norm.
ZUSOK będzie posiadał m.in. zielone dachy, wspomagające retencję wód opadowych i korzystnie wpływające na otoczenie inwestycji oraz transparentne elementy elewacji, które poprawią energooszczędność budynków i uatrakcyjnią wygląd obiektu, a po zmroku dadzą efekt iluminacji. Zaprojektowana w ramach inwestycji ścieżka edukacyjna przebiegać będzie przez cały zakład, w tym przez zielone dachy, umożliwiając zapoznanie się z prowadzonymi procesami technologicznymi, a zakończona będzie w punkcie widokowym znajdującym się ponad 70 metrów nad ziemią.
Zachęcamy do obejrzenia animacji przedstawiającej funkcjonowanie instalacji po rozbudowie: https://www.youtube.com/watch?v=wGqvmKYUovY.
Decyzją z dnia 20 grudnia 2016 r. Marszałek Województwa Mazowieckiego wyraził zgodę na zamknięcie składowiska. Po 1 stycznia 2017 r. na składowisko trafiać będą wyłącznie odpady ziemi i gruzu oraz środek poprawiający właściwości gleby celem zakończenia procesu rekultywacji (wykonanie okrywy rekultywacyjnej i obsianie trawą). Pozostałości z procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów od 1 stycznia 2017 r. zostaną skierowane na inne, posiadające status RIPOK, składowisko w regionie centralnym.
Składowisko Radiowo ma powierzchnię 17,6 hektara i zlokalizowane jest przy północno-zachodniej granicy Warszawy na terenie Gminy Stare Babice i cześciowo na terenie Dzielnicy Bemowo. Od strony północnej sąsiaduje z Zakładem Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych, którego właścicielem jest Miejskiego Przedsiębiorstwo Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. Składowisko powstało w 1962 roku i do roku 1991 były na nim składowane odpady komunalne. Od 1992 roku jest to obiekt technologiczny, przyjmujący tak zwane odpady balastowe z kompostowni. Od 2012 roku na składowisko trafiały wyłącznie odpady po-procesowe tj. po przejściu procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania.
W 2009 r. MPO z inicjatywy gminy Stare Babice MPO zleciło wykonanie „Koncepcji rekultywacji składowiska Radiowo z docelowym kierunkiem rekultywacji jako stok narciarski”. Oprócz tras zjazdowych dla narciarzy, snowboardzistów i saneczkarzy, projekt przewiduje też także budowę ścieżek rowerowych i tarasów widokowych. MPO jest odpowiedzialne wyłącznie za ukształtowanie bryły składowiska w sposób umożliwiający wybudowanie na obiekcie stoku narciarskiego. Za realizację inwestycji będzie odpowiedzialny właściciel terenu, czyli Gmina Stare Babice. Aby wybrać możliwie najlepsze rozwiązania projektowe przy prowadzeniu inwestycji, MPO w Warszawie prowadziło konsultacje społeczne z organizacjami pozarządowymi m.in. środowiskami sportowymi. Zebrane w trakcie spotkań oraz nadesłane w formie elektronicznej uwagi i sugestie zostały przekazane firmie, która przygotowała projekt przedsięwzięcia. Zgodnie z założeniami projektu głównym elementem przyszłego zagospodarowania będzie trasa zjazdowa o szerokości 30 m i długości ok. 550 m o różnicy wysokości 59 metrów. Trasa nartostrady przebiegać będzie z korony składowiska w kierunku północnym, potem zakręci na wschód i południe, a następnie skieruje się w południowo-zachodnią część składowiska. Wysokość składowiska wynosi ok. 60 metrów licząc od podstawy i ok. 84 metry od poziomu Wisły. Należy jednak podkreślić, że składowisko odpadów jest obiektem budowlanym, a odpady materiałem niestabilnym, dlatego zanim powstanie tam stok, bryła składowiska będzie musiała osiąść i ustabilizować się.
Odpady komunalne od mieszkańców Warszawy obsługiwanych przez MPO będą terminowo odbierane i zagospodarowywane niezależnie od nieostatecznej (nieprawomocnej) decyzji Marszałka Województwa Mazowieckiego odmawiającej pozwolenia zintegrowanego dla instalacji MBP w Radiowie. Bez względu na to, czy instalacja MBP w Radiowie zostanie zamknięta czy będzie funkcjonowała - Warszawiacy nie odczują skutków zaistniałej sytuacji.
Instalacja MBP w Radiowie nie zagraża środowisku oraz zdrowiu i życiu ludzi. Spełnia wymogi przepisów prawa. Powinna otrzymać pozwolenie zintegrowane.
MPO respektuje decyzje organów administracji publicznej. Jednocześnie będzie korzystało z prawa do skontrolowania tych decyzji przez organy II instancji oraz przez sądy administracyjne.
MPO przygotowało alternatywne rozwiązania w razie wcześniejszego zamknięcia instalacji MBP w Radiowie.
Instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych (MBP) eksploatowana przez Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. w warszawskim Radiowie przy ul. Kampinoskiej 1 nie zagraża środowisku oraz zdrowiu i życiu ludzi. Stwierdziły to jednoznacznie organy Inspekcji Ochrony Środowiska w decyzjach:
- z dnia 29.01.2016 r. wydanej przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska (MWIOŚ),
- z dnia 23.06.2016 r. wydanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (GIOŚ).
Podkreślenia wymagają najistotniejsze fragmenty przytoczonych decyzji:
decyzja MWIOŚ:
-„…MWIOŚ stwierdza, że zgromadzone w sprawie dowody nie potwierdziły istnienia zagrożenia dla środowiska, które należałoby zaklasyfikować jako pogarszające stan środowiska w znacznych rozmiarach…;
- „…ponadto, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny zaznaczył, że informacje przekazywane przez mieszkańców oraz dane z wywiadu jaki został przeprowadzony w terenie, w tym odpowiedzi na zapytania kierowane do osób zgłaszających problemy zdrowotne, nie dostarczyły wiarygodnych dowodów potwierdzających występowanie zagrożenia dla zdrowia publicznego…”
decyzja GIOŚ:
- „…W ocenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska decyzja została wydana prawidłowo i zgodnie zobowiązującymi przepisami. Mazowiecki WIOŚ dokonał wszechstronnego wyjaśnienia, czy funkcjonowanie instalacji eksploatowanych przez MPO pogarsza stan środowiska w znacznych rozmiarach lub zagraża życiu lub zdrowiu ludzi. Poczynione przez Mazowiecki WIOŚ ustalenia nie potwierdziły, aby działalność MPO pogarszała stan środowiska w znacznych rozmiarach. Ustalenia te w ocenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska nie budzą żadnych wątpliwości. …”;
- „…Podkreślić ponadto należy, że Stowarzyszenie wskazało na skutki działalności MPO w postaci licznych dolegliwości zdrowotnych mieszkańców, nie potwierdzając w żaden sposób tych informacji (np. zaświadczeniami lekarskimi o stanie zdrowia mieszkańców), stosując przy tym ogólnikowe stwierdzenia takie jak: „powszechnie wiadomo", które nie sposób traktować jako dowód w sprawie. Fakt występowania jakichkolwiek schorzeń i dolegliwości zdrowotnych nie oznacza jeszcze, że spowodowane zostały one działalnością MPO…”;
- „…Wskazać również należy, że w ocenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, wykonane pod kierownictwem prof. dr hab. inż. Andrzeja Kuliga opracowanie „Ocena oddziaływania zapachowego instalacji mechaniczno - biologicznego przetwarzania odpadów i składowiska odpadów w Radiowie" nie wskazuje, aby powietrze poza terenem MPO pod względem mikrobiologicznym stanowiło bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia ludzi przebywających w jego otoczeniu. Powyższe potwierdzone zostało przeprowadzonymi badaniami mikrobiologicznymi jakości powietrza. W związku z powyższym uznać należy, że ww. dowód w sprawie nie potwierdza, aby przedmiotowa instalacja zagrażała życiu lub zdrowiu mieszkańców…”;
- „…Wątpliwości budzą stwierdzenia biegłego - lekarza medycyny, dotyczące podjęcia radykalnych działań wobec MPO, tylko w związku z występowaniem uciążliwości zapachowej przy jednoczesnym stwierdzeniu, że uciążliwość zapachowa jedynie może wpływać negatywnie na stan zdrowia mieszkańców. Wskazać ponadto należy, że powyższe stwierdzenia są nieuprawnione, biorąc pod uwagę zakres merytoryczny w jakim biegły został powołany, jak i fakt posiadanego przez niego wykształcenia. W ocenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska lekarz nie posiada kompetencji do wskazywania działań, jakie powinny zostać podjęte przez organy ochrony środowiska, tym samym żadne stwierdzenia w powyższym zakresie nie są wiążące w niniejszej sprawie…”
Postępowanie administracyjne w przedmiotowej sprawie prowadzone było na wniosek Prokuratora i pod jego nadzorem.
Zgodnie z uchwałą Sejmiku Województwa Mazowieckiego nr 210/16 z 19 grudnia 2016 r. w sprawie wykonania Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla województwa mazowieckiego 2022, instalacja MBP w Radiowie jest wskazana jako instalacja zastępcza do przetwarzania odpadów komunalnych (IZ) dla obsługi centralnego regionu gospodarki odpadami komunalnymi. W uchwale tej pozostałe instalacje posiadające dotychczas status RIPOK zostały również wskazane jako instalacje zastępcze (z wyjątkiem spalarni na Targówku) z powodu braku ostatecznych decyzji zezwalających na przetwarzanie odpadów.
Zgodnie z uchwalonym Planem gospodarki odpadami dla województwa mazowieckiego 2022 (uchwała nr 209/16 z dnia 19 grudnia 2016 r.) na stronie 130 wskazano, że pomimo wydania decyzji w sprawie wstrzymania, instalacja MPO Sp. z o.o. jest niezbędna dla zapewnienia ciągłości przetwarzania odpadów.
MPO złożyło wniosek do Marszałka Województwa Mazowieckiego (UMWM) w sprawie pozwolenia zintegrowanego dla instalacji MBP na Radiowie 23 miesiące temu w dniu 5.01. 2015 r. (na okres do 31 grudnia 2018 r.) i w toku postępowania administracyjnego spełniło wszystkie żądania Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego (UMWM) zgłaszane w 2015 r.
MPO złożyło w dniu 11.08.2016 r. zażalenie do MŚ, a 12.08.2016 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Warszawie na przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego przez UMWM w sprawie wydania pozwolenia zintegrowanego. Dnia 23.09.2016 r. MŚ stwierdził przewlekłość postępowania UMWM i wskazał na szereg nieprawidłowości proceduralnych UMWM. Jednocześnie MŚ zobowiązał MWM do wydania decyzji administracyjnej w sprawie pozwolenia zintegrowanego w ciągu 2 miesięcy. WSA w dniu 6.12.2016 r. stwierdził przewlekłość postępowania w sprawie udzielania pozwolenia zintegrowanego oraz uznał, że przewlekłość miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa.
Ostatecznego pozwolenia zintegrowanego nie posiada żadna instalacja MBP (w tym instalacje należące do podmiotów konkurujących z MPO) w regionie centralnym (Warszawa oraz otaczające ją 58 gmin). Jednak GIOŚ tylko wobec MPO wszczął z urzędu postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności postanowienia MWIOŚ, zawieszającego postępowanie o wstrzymaniu użytkowania instalacji eksploatowanej bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego do czasu rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego czyli rozpatrzenia wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego przez UMWM. W dniu 28.10.2016 r. MPO złożyło skargę do MŚ na GIOŚ dot. nierównego traktowania przez GIOŚ pomiotów prowadzących instalacje MBP oraz podejmowanie działań dyskryminujących w stosunku do MPO. Wobec braku odniesienia się do istoty skargi oraz naruszenia Kpa, MPO w dniu 1.12.2016 r. złożyło skargę w tej sprawie do Prezesa Rady Ministrów jako organu nadzoru nad Ministrem Środowiska.
W dniu 27.10.2016 r. Spółka otrzymała decyzję z dnia 24.10.2016 r. wstrzymującą użytkowanie instalacji MBP w Radiowie z dniem 31.12.2016 r. z powodu braku pozwolenia zintegrowanego. W dniu 28.10.2016 r. MPO złożyło skargę do WSA (za pośrednictwem GIOŚ) na decyzję o zamknięciu MBP w Radiowie wraz z wnioskiem o wstrzymanie wykonania tej decyzji. Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji został skierowany zarówno do GIOŚ jak i do WSA. GIOŚ postanowieniem z dnia 8.11.2016 r. odmówił wstrzymanie wykonania tej decyzji. W dniu 24.11.2016 r. MPO złożyło wniosek do WSA o pilne rozpatrzenie wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji GIOŚ nakazującej zamknięcie instalacji MBP w Radiowie z dniem 31.12.2016 r. – z uwagi na okoliczności – nie później niż w grudniu 2016 r.
W dniu 5.12.2016 r. WSA wstrzymał wykonanie decyzji o wtrzymaniu użytkowania instalacji MBP w Radiowie.
Dnia 2 grudnia 2016 r. decyzją z dnia 28 listopada 2016 r. Marszałek Województwa Mazowieckiego odmówił udzielenia pozwolenia zintegrowanego dla instalacji MBP w Radiowie. Z uzasadnienia odmownej decyzji UMWM wynika, że urząd w ogóle nie wziął pod uwagę merytorycznych i prawnych argumentów Spółki. Decyzja jest nieostateczna. Od tej decyzji MPO złożyło 13 grudnia 2016 r. odwołanie do MŚ, a w razie potrzeby złoży skargę do WSA.
MPO opracowało możliwe scenariusze rozwiązań na wypadek, gdyby instalacja MBP w Radiowie musiała być definitywnie i całkowicie zamknięta. Strumień odpadów zostanie – zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych – przekierowany do innych instalacji.
MPO dotrzymując słowa zaprzestanie eksploatacji składowiska odpadów Radiowo z dniem 31 grudnia 2016 r. Decyzją z dnia 20 grudnia 2016 r. Marszałek Województwa Mazowieckiego wyraził zgodę na zamknięcie składowiska. Po 1 stycznia 2017 r. na składowisko trafiać będą wyłącznie odpady ziemi i gruzu oraz środek poprawiający właściwości gleby celem zakończenia procesu rekultywacji (wykonanie okrywy rekultywacyjnej i obsianie trawą). Pozostałości z procesów mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów od 1 stycznia 2017 r. zostaną skierowane na inne składowisko w regionie centralnym posiadające status RIPOK.
Piotr Maćkowiak
